Generator Hartleya

Generator Hartleya (generator z dzieloną indukcyjnością) - układ zbudowany z jednostopniowego wzmacniacza z dodatnią pętlą sprzężenia zwrotnego zawierającą obwód rezonansowy typu LC, w którym indukcyjność dzielona jest na dwie części (dodatnie sprzężenie podłączone jest do odczepu cewki). 

Układ został skonstruowany przez Ralpha Hartleya w 1915 roku i wykorzystywał lampę w obwodzie wzmacniającym. Obecnie stosowane są tranzystory. Z tego względu niekiedy eliminuje się z układu kondensator, którego rolę przejmuje pojemność złącza tranzystorowego.

Działanie

Dla częstotliwości rezonansowej następuje przesunięcie fazy napięcia wyjściowego wzmacniacza o 180 stopni. Ponieważ w samym wzmacniaczu następuje przesunięcie fazy o taką sama wartość, warunek fazy zostaje spełniony. Warunek amplitudy realizowany jest stosunkiem indukcyjności L1/L2. 

Częstotliwość drgań generatora Hartleya równa jest częstotliwości obwodu rezonansowego, co wyrażone zostaje wzorem:

fr=1/2𝝿√LC

gdzie: L=L1+L2

Wady i zalety rozwiązania zastosowanego przez Hartleya

Zaletą takiego rozwiązanie jest możliwość łatwej zmiany częstotliwości rezonansowej dzięki zastosowaniu kondensatora nastawnego. Inną zaletą jest ustabilizowana amplituda sygnały wyjściowego w szerokim zakresie częstotliwości, prosta konstrukcja wykorzystująca cewkę z odpowiednim odczepem, jak również możliwość wykorzystania w roli oscylatora kwarcowego o stałej częstotliwości poprzez, na przykład, zastąpienie kondensatora kryształem kwarcu. 

Wśród niedogodności tego rozwiązania należy wymienić wzbogacenie sygnału wyjściowego o dodatkowe harmoniczne oraz brak czystego przebiegu sinusoidalnego. Trudności może sprawiać także występowanie indukcyjności wzajemnej (rezonans własny dławika).